Chưa từng được phát hiện, một nội tiết tố (hormone) tự nhiên được tạo ra bởi các tế bào mỡ có thể giúp chúng ta chống lại bệnh tiểu đường và béo phì.
Hormone này được tìm ra bằng cách phân tích DNA của hai người mang một căn bệnh hiếm gặp gọi là hội chứng lão hoá sơ sinh (Neonatal progeroid syndrome – NPS) hay lão nhi. Những bệnh nhân này thường có nồng độ chất béo rất thấp dẫn đến dễ sinh bệnh. Atul Chopra tại Đại học Y Baylor ở Houston, Texas, và nhóm của ông đã phát hiện ra rằng những người này đặc biệt cảm thấy lờ đờ vì họ thiếu một hormone chưa từng được biết trước đây, nhóm nghiên cứu đặt tên là asprosin.
Thí nghiệm trên chuột cho thấy hormone này đóng vai trò quan trọng trong việc xác định lượng đường trong máu, đặc biệt là giữa các bữa ăn. “Asprosin được tiết ra bởi các tế bào mỡ và đi đến gan, nói với tế bào gan ngay lập tức tiết glucose vào máu”, Chopra nói. Khi nồng độ glucose trong máu tăng lên, việc sản xuất các hormone này sẽ được tắt.
Các nhà nghiên cứu bệnh tiểu đường đã bị hấp dẫn bởi phát hiện này. “Thực tế là asprosin tác động lên gan và gây ra khủng hoảng thừa glucose, một yếu tố quan trọng trong bệnh tiểu đường tuýp 2. Điều này làm cho asprosin thậm chí còn thú vị hơn nữa, bên cạnh việc phát hiện ra nó”, Alan Cherrington thuộc Đại học Vanderbilt ở Nashville, Tennessee nói.
“Giấc mơ của tôi là sẽ cho bệnh nhân đang phải dùng insulin có thể giảm hoặc thậm chí ngưng sử dụng thuốc”, Chopra nói. “Bằng cách nào đó có thể cung cấp cho họ các kháng thể khoá asprosin một lần một tuần để hạ đường huyết, và điều này có nghĩa là bệnh nhân sẽ giảm hoặc ngưng hoàn toàn việc sử dụng insulin.”
Việc phát hiện ra asprosin có thể giúp bệnh nhân ngưng sử dụng insulin
Nhóm của Chopra đã đăng ký một bằng sáng chế về hormone này và đang thử nghiệm một loại kháng thể khoá asprosin. “Chúng tôi đang thử nghiệm điều trị chuột bị tiểu đường, và có vẻ như kết quả nhận được khá tốt”, ông nói. Họ hy vọng có thể bắt đầu thử nghiệm lâm sàng trên người trong vòng một vài năm tới.
Asprosin cũng có thể đóng một vai trò quan trọng trong bệnh béo phì và tăng cân. Nhóm nghiên cứu của Chopra cũng phát hiện ra rằng, trong khi những người mang NPS cực kỳ ốm, asprosin trong máu của người béo phì cao gấp hai lần người không béo phì. “Bệnh béo phì sẽ là trọng tâm trong nghiên cứu tiếp theo của chúng tôi”, ông nói, “Dường như khi lượng mỡ tăng lên, nồng độ asprosin cũng sẽ tăng theo”.
Tài liệu tham khảo:
Asprosin, a Fasting-Induced Glucogenic Protein Hormone. Cell 2016. doi:10.1016/j.cell.2016.02.063
http://www.cell.com/cell/comments/S0092-8674(16)30213-6
Đặng Thanh Long
Theo New Scientist
