Cấy ghép tế bào gốc phục hồi chức năng trên chuột
THỨ 5, Ngày 10 tháng 11 năm 2011(HealthyDay News)- Một nghiên cứu
mới của các nhà nghiên cứu Nhật Bản đưa rah y vọng rằng một ngày nào đó những người bị suy
tuyến yên có thể được cấy ghép mô được tạo ra từ tế bào gốc giúp khôi phục chức năng bình thường
của tuyến.
Tuyến yên có kích thước nhỏ chỉ bằng hạt đậu, nằm ở đáy não. Nó kiểm soát việc sản xuất và chức
năng của nhiều loại hormone, bao gồm cả hormone tang trưởng, khả năng sinh sản, căng thẳng và
quy đinh về nhiệt độ…Nếu thiếu tuyến yên cơ thể sẽ không tồn tại.
Trong nghiên cứu mới được công bố trực tuyến ngày 9 tháng 11 vừa qua trên tạp chí Nature, các
nhà khoa học từ Trung tâm Sinh học phát triển RIKEN, Kobe, Nhật Bản đã nuôi cấy tế bào gốc phôi
từ chuột sau đó biệt hóa thành các loại khác nhau của tế bào gốc nội tiết trong phòng thí nghiệm.
Tiếp theo, họ cấy ghép một số mô tế bào sản xuất hormone (thường lấy từ tuyến yên ở động vật khỏe
mạnh) Vào chuột đã bị cắt bỏ tuyến yên và có thể khôi phục lại sự tiết hormone trên chuột.
Tiến sĩ Yoshiki Sasai, trưởng nhóm nghieen cứu tổ chức và thần kinh tại RIKEN và là tác giả bài báo
cho biết: “Chúng tôi đã thành công trong việc biệt hóa tế bào gốc phoo thành các tế bào tiết hormone
trưởng thành, đặc biệt hiệu quả nhất là các tế bào tiết hormone adrenocorticotropin (ACTH).Vì vậy,
chúng tôi đã thử nghiệm chức năng của chúng bằng cách cấy ghép các tế bào này vào những con
chuột đã cắt bỏ tuyến yên.Việc cấy ghép không chỉ khôi phục sự tiết hormone mà còn cải thiện được
hoạt động và sự sống của những con chuột này. Chúng có thể sống sót qua 8 tuần, trong khi những
con chuột bị cắt bỏ tuyến yên mà không cấy ghép thì không kéo dài được sự sống qua 8 tuần.”
“Đây là nghiên cứu đầu tiên cho thấy ứng dụng thực tế trong việc nuôi cấy tế bào gốc tuyến yên tiến
tới cấy ghép điều trị trên người. Đó là nghiên cứu tiên phong và mang tính bước ngoặc,” bác sĩ phẫu
thuật, tiến sĩ Edward Vates, nhà giải phẫu thần kinh đồng giám đốc của các chương trình thần kinh
nội tiết tại trường Đại học Trung tâm Y khoa Rochester, New York.
“Đây là một chủ đề rất được quan tâm, rất nhiều các nhà khoa học đang cố gắng để làm điều này.Họ
đã thực hiện một bước nhảy vọt trong việc nghiên cứu về tuyến yên,” Melmend, một nhà nghiên cứu
nội tiết lâu năm. Ông cũng đồng ý rằng nghiên cứu mở ra triển vọng cho các bệnh nhân tuyến yên.
“ Điều này là rất quan trọng trên lâm sang, nhưng cũng phải mất vài năm nghiên cứu ứng dụng sang
người. Nếu nó được ứng dụng thành công , nó có thể là một bước đột phá tuyệt vời, đặc biệt là cho
trẻ em bị rối loạn chức năng tuyến yên di truyền. Người lớn bị suy tuyến yên do chấn thươngđầu,
khối u và bị bức xạ phần đầu, cổ cũng có thể được giúp đỡ,”Melned cho biết.
Sasai cho biết các nhà nghiên cứu lên kế hoạch áp dụng những phát hiện mới này với tế bào gốc
phôi người và các tế bào gốc đa năng cảm ứng, được gọi là tế bào iPS. Cũng hy vọng phát triển một
phương pháp hiệu quả cho sản xuất tuyến yên trên người trong vài năm tới. Trong nghiên cứu này,
số lượng mô để ghép được kiểm tra theo kinh nghiệm, nói cách khác thử và lỗi.
Vates cho biết: “Mọi người đều nghĩ cấy ghép tế bào gốc để giúp người bị mất tuyến yên, nhưng mặt
khác của nghiên cứu này có thể giúp chúng tôi bắt đầu tìm ra lý do tại sao một số người bị khối u
tuyến yên, làm thế nào chúng tôi có thể tiến tới các phương phá điều trị tốt hơn cho việc kiểm soát
khối u tuyến yên, và tuyến yên bị ảnh hưởng bởi các bệnh khác.”
Phí Thị Lan
Cán bộ nghiên cứu PTN Nghiên cứu và Ứng dụng Tế bào gốc
