Các nhà khoa học trường Đại học sức khỏe cộng đồng Harvard (HSPH) đã tìm thấy thành phần tự nhiên trong thực phẩm béo hằng ngày có thể làm giảm nguy cơ gây tiểu đường Type 2. Thành phần này là một acid béo trong sữa, fomat, yogurt và bơ. Loại acid này không được sản xuất trong cơ thể con người và chỉ có thể được cung cấp từ đồ ăn hằng ngày.
Thông tin này được đăng vào ngày 21/12/2010 trên tạp chí Annal of Internal Medicine do nhóm các nhà khoa học mà dẫn đầu là Dariuh Moxaffarian, cùng hợp tác với nhiều trường, viện khác. Những nghiên cứu gần đây cho thấy acid trans-palmitoleic có nhiều trong khẩu phần ăn hăng ngày có liên quan với sự giảm nguy cơ tiểu đường type 2 và liên quan đến sự biến dưỡng khác thường. Các chuyên gia sức khỏe thường khuyên giảm thức ăn nhiều chất béo hằng ngày nhưng acid trans-palmitoleic lại tìm thấy trong thành phần chất béo thường ngày.
Các nhà nghiên cứu tại HSPH đã kiểm tra trên 3736 bệnh nhân, những người đã được theo dõi trong 20 năm về việc đánh giá các nhân tố gây hại cho tim mạch ở người lớn tuổi. Trong suốt thời gian theo dõi, những cá nhân có mức acid trans-palmitoleic cao hơn ít nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường hơn.
Trái ngược với loại chất béo được sản xuất trong công nghiệp, được tìm thấy trong từng phần dầu thực vật, môt loại dầu ăn có guy cơ gây bệnh tim mạch cao, acid trans-palmitoleic cũng được tìm thấy trong thức ăn tự nhiên hằng ngày chưa cho thấy có dấu hiệu gây nguy cơ tim mạch cao trong từng giai đoạn nghiên cứu.
Đây là lần đầu tiên có sự đánh giá mối quan hệ giữa acid trans-palmitoleic với nguy cơ tiểu đường. Liệu việc chuyển hóa chất béo đang xảy ra trong khẩu phần ăn hằng ngày có thể bắt chước phần nào vai trò sinh học bình thường của acid cis-palmitoleic, một acid được sản xuất trong cơ thể. Trong các mô hình động vật thí nghiệm, acid cis-palitoleic có tác dụng chống lại bệnh tiều đường
Tuy nhiên, với những khẩu phần thường nhật, việc tổng hợp acid cis- palmitoleic được điều khiển bởi một số lượng lớn carbonhydrate và calori trong khẩu phần ăn hằng ngày. Điều này giới hạn chức năng bảo vệ thông thường của nó. Đây là một hiệu ứng bảo vệ mạnh, mạnh hơn bất cứ thứ gì chúng ta đã biết trong việc chống lại bệnh tiểu đường. Bước tiếp theo là hướng tới các thử nghiệm can thiệp để xem liệu đây có phải là liệu pháp hiệu quả trên người hay không. Vì acid trans-palmitoleic là một thành phần tự nhiên nên các thử nghiệm lâm sàng có thể khả thi.
Vũ Bích Ngọc
(Theo Sciencedaily 12/2010)
