Gen SALL4 cung cấp cho các tế bào gốc khả năng phân chia liên tục thay vì biệt hóa thành các tế bào trưởng thành. Thông thường, các tế bào chỉ thể hiện SALL4 trong quá trình phát triển phôi, nhưng các gen được tái biểu hiện trong hầu hết các trường hợp bệnh bạch cầu dòng tủy cấp và 10 – 30% ung thư gan, phổi, dạ dày, buồng trứng, nội mạc tử cung, và ung thư vú, cho thấy SALL4 giữ vai trò quan trọng trong việc hình thành khối u.
Trong bài báo được xuất bản trên tờ New England Journal of Medicine, hai phòng thí nghiệm trực thuộc HSCI – một ở Singapore và một ở Boston – cho thấy việc “knock out” các gen SALL4 trong các khối u gan chuột, hoặc can thiệp vào hoạt động của các sản phẩm protein của nó với một chất ức chế nhỏ, điều trị các bệnh ung thư.
Ông Daniel Tenen, chủ nhiệm Chương trình các bệnh về máu của HSCI, cũng là người đứng đầu một phòng thí nghiệm tại Viện Khoa học ung thư của Singapore (CSI Singapore) nói “Báo cáo của chúng tôi là về bệnh ung thư gan, nhưng nó cũng có khả năng đúng về bệnh ung thư phổi, ung thư vú, ung thư buồng trứng, nhiều người, nhiều bệnh ung thư. SALL4 là một marker, vì vậy nếu chúng ta có một loại thuốc phân tử nhỏ ngăn chặn chức năng của SALL4, chúng ta cũng có thể dự đoán được đáp ứng của bệnh nhân.”
Nghiên cứu khả năng điều trị của một yếu tố phiên mã là điều bất thường trong lĩnh vực nghiên cứu ung thư. Yếu tố phiên mã thường bị loại ra vì khó khăn trong việc phát triển các loại thuốc can thiệp an toàn không tác động đến di truyền. Hầu hết các nhà nghiên cứu ung thư tập trung sự chú ý vào các kinase.
Tuy nhiên, yêu cầu của các nhà nghiên cứu HSCI vào sinh học cơ bản của gen SALL4 tiết lộ một cách khác để can thiệp vào hoạt động của nó trong tế bào ung thư. Sản phẩm protein của gen chịu trách nhiệm làm ngừng một gen ức chế khối u, làm cho các tế bào phân chia không kiểm soát được. Với việc sử dụng kiến thức này, các nhà nghiên cứu đã chứng minh rằng protein mục tiêu SALL4 với các phân tử giống thuốc có thể ngăn chặn sự phát triển khối u.
Đầu năm nay, đồng tác giả của Tenen, Li Chai giảng viên liên kết của HSCI, một phó giáo sư trường Y Đại học Harvard về bệnh lý tại Bệnh viện Brigham và Phụ nữ, xuất bản một bài báo trong tạp chí Blood, báo cáo rằng một chất ức chế SALL4 có tiềm năng điều trị tương tự như trong các tế bào bạch cầu.
GS. Chai đã thu mẫu máu của các bệnh nhân bị bệnh bạch cầu dòng tủy cấp, xử lý các tế bào bạch cầu với các chất ức chế can thiệp vào hoạt động protein SALL4, và sau đó cấy máu vào chuột. Kết quả là có một sự suy thoái dần của các bệnh ung thư tương tự ở chuột. Ông cũng cho biết “Tôi vui mừng về thành công đầu tiên của sự phát triển loại thuốc mới này. Là một bác sĩ, một nhà khoa học, nếu tôi có thể tìm thấy một loại thuốc mới có độc tính thấp cho các mô bình thường thì bệnh nhân của tôi có thể có một chất lượng cuộc sống tốt hơn.”
Chai và Tenen bây giờ đang làm việc với Lee Rubin Thành viên Ban Chấp hành HSCI, Viện Harvard Hóa học và Sinh học tế bào, và James Bradner của Viện Ung thư Dana-Farber, một giảng viên liên kết của HSCI, để vượt qua những thách thức kỹ thuật trong việc phát triển thuốc và chứng minh tiềm năng của SALL4 can thiệp để điều trị các dạng ung thư khác.
“Tôi nghĩ rằng với tư cách là viện nghiên cứu, chúng ta nên cộng tác với các công ty dược vì họ có thể làm nhiều điều tốt hơn so với chúng ta” Tenen nói. “Tuy nhiên, cũng là một học giả, tôi muốn đi sâu vào nghiên cứu các chỉ tiêu sinh học quan trọng, không được các công ty dược nghiên cứu – bởi vì nếu chúng ta không làm, ai sẽ làm?”
Nguyễn Thị Kiều Oanh
Theo ScienceDaily
Leave a Reply