DNA không tương hợp ở những em bé có 3 cha mẹ có thể dẫn đến các vấn đề trong cuộc sống sau này, nghiên cứu ở chuột đã cho thấy điều đó.
Liệu pháp thay thế ti thể đã được sự chấp thuận của Quốc hội Anh vào năm 2015, cho phép phụ nữ mang lỗi di truyền trong ti thể – nhà máy năng lượng của tế bào – có con mà không truyền đột biến này cho chúng.
Liệu pháp này liên quan đến việc chuyển nhân từ trứng của người mẹ hoặc phôi vào trứng được hiến tặng từ một người phụ nữ không mang đột biến. Em bé sinh ra sẽ thừa hưởng DNA nhân từ cả cha lẫn mẹ và DNA ti thể từ người hiến tặng.
Nhưng theo một nghiên cứu gần đây trên chuột, sự không phù hợp giữa DNA ti thể và nhân có thể gây tăng tốc lão hóa và ảnh hưởng đến sự trao đổi chất cũng như béo phì.
Jose Antonio Enriquez, thuộc Viện nghiên cứu CNIC ở Madrid, và nhóm của ông đã ghi nhận điều này ở những con chuột được sinh ra từ liệu pháp thay thế ti thế. Khi còn nhỏ, chúng dường như có sức khỏe tốt, nhưng khi già hơn, một loạt các vấn đề bắt đầu nảy sinh, trong đó có sự rút ngắn của telomere (vùng bảo vệ một đầu của nhiễm sắc thể). Đây chính là dấu hiệu của sự lão hóa.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cũng không biết liệu những tác động tương tự có xảy ra ở người hay không. Các con chuột được sử dụng trong thí nghiệm này thuộc dòng nội phối, còn hầu hết con người lại thường là ngoại phối. “Con người vẫn đang liên tục pha trộn gen trong nhân và trong ti thể”, Douglas Turnbull tại Đại học Newcastle ở Anh, người dẫn đầu nhóm đi tiên phong trong liệu pháp thay thế ti thể, cho biết.
Nếu những phát hiện ở chuột cũng xảy ra ở người thì điều này rất có thể làm phức tạp thêm liệu pháp thay thế ti thể. Nghĩa là, trước khi tiến hành liệu pháp, cần phải tìm một người hiến tặng ti thể có DNA phù hợp với gen trong nhân của người mẹ. Enriquez nhấn mạnh: “Cũng như cấy ghép nội tạng và truyền máu, điều này thật sự rất quan trọng”.
Vì vậy, chúng ta cần tiến hành nhiều nghiên cứu hơn trước khi có thể ngoại suy kết quả cuả Enriquez lên con người, theo Dusko Ilic, một nhà nghiên cứu tế bào gốc tại Đại học Hoàng gia London. “Ở giai đoạn này, chúng ta phải cân nhắc có nên hay không việc sàng lọc ti thể được hiến tặng trước khi tiến hành liệu pháp.”
Đặng Thanh Long
Theo New Scientist
