Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí PLoS Genetics, việc sản xuất các tế bào gốc trong điều trị bệnh không dẫn đến những thay đổi di truyền làm phát sinh ung thư. Đây là một tin tức rất hữu ích cho các nghiên cứu hiện đang sử dụng các tế bào gốc vạn năng cảm ứng (induced pluripotent stem cell – iPS) trong lĩnh vực y học tái tạo.
Hình: Tế bào gốc đang trở thành một cứu cánh cho nhiều bệnh.
Tế bào gốc vạn năng là loại tế bào gốc có thể tạo ra tất cả các loại tế bào khác nhau trong cơ thể. Trong suốt quá trình phát triển, từ phôi đến khi trưởng thành, cơ thể luôn có những thay đổi di truyền nhỏ diễn ra trong các tế bào của cơ thể người. Phần lớn các đột biến không ảnh hưởng xấu. Tuy nhiên, một số có thể dẫn đến ung thư.
Giáo sư Allan Bradley và các đồng nghiệp tại Viện Wellcome Trust Sanger ở Anh, cùng với các nhà nghiên cứu tại Đại học Cambridge và Viện Tin-Sinh học châu Âu, đã thiết lập bản đồ mô tả toàn bộ quá trình biến đổi của các tế bào iPS khi sử dụng trong điều trị lâm sàng.
Đây là lần đầu tiên các nhà nghiên cứu theo dõi các đột biến di truyền được thu thập từ sự phát triển của các tế bào iPS trong phòng thí nghiệm. Điều này cũng cho phép các nhà khoa học tính toán và so sánh các đột biến giữa tế bào sinh thiết từ người bình thường và tế bào iPS.
Kết quả nghiên cứu cho thấy nguy cơ đột biến trong tế bào gốc thấp hơn trong các tế bào máu được nuôi cấy tại phòng thí nghiệm
Bắt đầu với các tế bào máu được lấy bởi một người đàn ông tình nguyện 57 tuổi, các nhà khoa học đã theo dõi sự thay đổi di truyền ở tế bào máu này và các tế bào iPS được “sản xuất” từ nó. Các nhà khoa học phát hiện rằng những đột biến xảy ra không quá 10 lần ở các tế bào iPS và ít hơn các tế bào máu được nuôi cấy trong phòng thí nghiệm. Hơn nữa, các đột biến trên tế bào iPS không mang các gen liên quan đến sự phát triển của ung thư.
Trưởng nhóm nghiên cứu, Tiến sĩ Foad Rouhani cho biết “Chúng tôi không tìm thấy đột biến nào trong các tế bào iPS có khả năng gây ung thư hoặc đột biến ở các gen gây ung thư. Chúng tôi không tìm thấy bất cứ điều gì có thể ngăn cản việc sử dụng tế bào iPS trong y học trị liệu.”
Nhóm nghiên cứu cũng tái lập trình các tế bào iPS từ tế bào máu của người tình nguyện và sử dụng chúng để theo dõi tất cả các đột biến trong quá trình phát triển (lịch sử) của một tế bào.
Đồng tác giả Tiến sĩ Kosuke Yusa nói rằng thật là thú vị khi phát hiện ra các tế bào iPS có thể phục vụ như một công cụ để tìm hiểu lịch sử di truyền của một tế bào.
Nhóm nghiên cứu hy vọng rằng phát hiện này sẽ cung cấp cái nhìn sâu sắc về cách mà đột biến có thể dẫn đến ung thư: khi nào và tại sao điều này xảy ra. Họ cũng hy vọng rằng kết quả sẽ giúp các nhà nghiên cứu cải thiện được các phương pháp để tạo ra các tế bào iPS.
Theo Medical News Today
Dịch bởi Bùi Nguyễn Tú Anh
Xem thêm công trình tại: Foad J. Rouhani, Serena Nik-Zainal, Arthur Wuster, Yilong Li, Nathalie Conte, Hiroko Koike-Yusa, Natsuhiko Kumasaka, Ludovic Vallier, Kosuke Yusa, Allan Bradley. Mutational History of a Human Cell Lineage from Somatic to Induced Pluripotent Stem Cells. PLOS Genetics, 2016; 12 (4): e1005932 DOI: 10.1371/journal.pgen.1005932
