Phát hiện sự di chuyển của protein α-synuclein có liên quan đến cơ chế gây bệnh Parkinson

Sự tích tụ α-synuclein ở tế bào neuron trong não là một trong các tiêu chí chẩn đoán bệnh Parkinson và các bệnh thoái hóa thần kinh khác. Tuy nhiên, cơ chế bệnh sinh và quá trình hình thành các thể Lewy từ protein α-synuclein vẫn chưa được làm sáng tỏ. Gần đây, một nhóm các nhà nghiên cứu thuộc Trung tâm nghiên cứu về các bệnh thoái hóa thần kinh ở Đức đã đưa ra được mô hình cho sự hình thành và di chuyển của loại protein này từ vùng thấp đến vùng cao hơn của não.

Trong những nghiên cứu bệnh Parkinson ở người, sự hình thành các thể Lewy thường bắt đầu ở vùng hành tủy và ở các giai đoạn sau, protein α-synuclein được phát hiện tích tụ ở các phần cao hơn của não gồm não giữa và khu vực vỏ não. Thí nghiệm được bắt đầu với việc tạo ra mô hình chuột có biểu hiện protein α-synuclein của người. Vector virus tái tổ hợp được chuyển gen biểu hiện α-synuclein của người (hα-syn) được tiêm vào các sợi dây thần kinh ở cổ của chuột. Các vector biểu hiện sẽ theo các sợi thần kinh này đi đến vùng hành tủy, tại đây, các tế bào neuron sản xuất một số lượng lớn α-synuclein của người. Nhóm nghiên cứu tiếp tục theo dõi quá trình sản xuất và định vị của protein này trong não chuột trong vòng 4 tháng rưỡi sau khi tiêm vector. Các protein ngoại sinh chỉ được tổng hợp trong các neuron thuộc vùng hành tủy nhưng đến tháng thứ 3, các protein này được phát hiện ở các vùng não xa vùng hành tủy.

Nghiên cứu vẫn chưa đưa ra được cơ chế của sự di chuyển protein này từ vùng hành tủy đến các vùng não khác, nhưng đặc điểm chung có thể nhận thấy được đối với những tế bào có sự gia tăng tích tụ α-synuclein là sự phình to của các tế bào neuron. Sự sản xuất quá mức protein α-synuclein trong cơ thể con người xảy ra do nhiều yếu tố như: sự lão hóa, tổn thương thần kinh, đa hình kiểu gen, kết quả nghiên cứu này gợi ra được mối liên hệ giữa các yếu tố nguy cơ gây bệnh, sự tăng mức protein α-synuclein, sự di chuyển của protein này và quá trình tích tụ của nó. Nếu được phát triển, nghiên cứu này có thể được ứng dụng trong chẩn đoán phát hiện bệnh Parkinson, đồng thời cũng là một liệu pháp can thiệp trực tiếp vào quá trình phát triển bệnh bằng cách ngăn chặn sự di chuyển của protein α-synuclein đến những trung khu thần kinh cấp cao hơn.